[Przedpremierowo] Łukasz Orbitowski, Szczęśliwa ziemia

Cień byka

Łukasz Orbitowski, Szczęśliwa ziemia
wydawnictwo: Sine Qua Non
data premiery: 23 października 2013r.
liczba stron: 384
ISBN: 978-83-7924-086-9

Łukasz Orbitowski. Autor kilkunastu książek i wielu opowiadań, publikowanych głównie w czasopismach Nowa Fantastyka i Science Fiction Fantasty i Horror (wcześniej Science Fiction). Felietonista w wyżej wymienionej Nowej Fantastyce i Gazecie Wyborczej. Patrząc na listę jego publikacji i osiągnięć, aż trudno jest mi uwierzyć, że... nie słyszałam wcześniej o tym autorze. Nic a nic. Dopiero lektura jego najnowszej powieści Szczęśliwa ziemia pozwoliła mi poznać Orbitowskiego oraz jego twórczość.

Moja matka nazywała się Wściekłość.

Z marzeń się nie wyrasta, one rozwijają się razem z nami. Jako dzieci śnimy o fantastycznych przygodach, nowych zabawkach czy byciu dorosłym. Kiedy już dojrzejemy, nasze fantazje nabierają bardziej realnego wymiaru. Marzy nam się kochający partner, dobrze płatna praca, czy wygrana na loterii. Teraz wyobraźcie sobie, że Wasze imaginacje naprawdę mogą się ziścić. Wystarczy tylko zejść w podziemia starego, opuszczonego zamku i głośno powiedzieć czego się chce, a potem odtańczyć taniec przed prastarą bestią. Zrobilibyście to? Bez względu na cenę, jaką przyjdzie Wam zapłacić?

Przed takim samym dylematem staje paczka przyjaciół, którzy u progu dorosłości chcą dla siebie czegoś innego niż to, co oferuje im życie w Rykusmyku. Wszyscy pragną wyrwać się z tego miejsca, by spełnić swoje marzenia, czy po prostu odmienić własny los. Jednak nie jest to tak łatwe, jak mogłoby się wydawać. Realizacja dalekosiężnych planów wymaga sporej dozy szczęścia i poświęcenia. W takich chwilach przydałaby się pomoc. I chłopcy ją dostają. W zamian za... poświęcenie. Nie zdają sobie jednak sprawy, że ich życzenia mogą zostać wysłuchane na opak.

Warto tańczyć tu, w podziemiach. Za każdą nieprzespaną noc i połamany dzień. Za lodowate miesiące rozgrzewane tylko gniewem. Za drogi pełne spalonych domów i łunę na horyzoncie. Za popsute ciało i jego gniew kaleki. Za rzeczy niedokończone. Za kobiety o głodnych łonach i moje własne wysuszenie. Za świt witany w kuchni. Za Rykusmyku. Za rękę, co nie słucha głowy. Za ciemne ulice zionące grozą i złem. Za dziewczyny, które zawsze odejdą z lepszym. Za ponure baby, które zawsze zostają. Za wściekłość i Wściekłość. Za wyrwę po ojcu, nie do zasklepienia.
Za dziecko uschłe w przypadkowej matce. Za miłość. Za pieniądze. Za to, żeby wreszcie nastał koniec. Za ciszę, żeby trwała.

Jak już wspomniałam, Szczęśliwa ziemia to pierwsza książka Łukasza Orbitowskiego, którą miałam okazję przeczytać. I trafiłam na powieść dojrzałą i dogłębnie przemyślaną. Bardzo udany początek znajomości z autorem, muszę to przyznać.

Orbitowski pisze o otaczającej nas rzeczywistości w sposób prosty i zarazem obdarty ze złudzeń doskonałości. Pokazuje szarą rzeczywistość, bardzo często brutalną, oczami dorastającego chłopca, który sam musi poradzić sobie z własnymi problemami, z towarzyszącym mu całe życie skrzekiem oraz trudną sytuacją rodzinną: alkoholizmem matki i chęcią poznania swojego ojca.

Rykusmyku, miasto, gdzie się urodził i dorastał, wydaje się wysysać energię ze swoich mieszkańców, karmi się ich lękami i marzeniami (co do samej miejscowości Rykusmyku, wystarczy zrobić mały research, by przekonać się, że główna akcja książki osadzona została w dolnośląskim Jaworze).

To złe miejsce, Szymek. Tutaj umierają kobiety i dzieci. Nie wiem dlaczego, ale czasami wierzę, że to Ryku je zabija. Tak po prostu. Miasto jak wampir. Trochę to szalone. Dlatego ludzie wymyślają różne rzeczy, żeby dojść z tym do ładu.

Wraz z poszczególnymi chłopcami, później już mężczyznami, czytelnik podąża ulicami Kopenhagi, Warszawy i Krakowa. Cała paczka, oprócz Szymka, uciekła z Rykusmyku w poszukiwaniu lepszego bytu dla siebie i możliwości realizacji marzeń, o których wcześniej głośno mówili przy ognisku nieopodal żwirowni. Niepowodzenia w życiu osobistym i zawodowym ściągają ich jednak z powrotem do rodzinnego miasta.

Co do samych bohaterów książki, zarówno tych pierwszo- jak i drugoplanowych, to muszę przyznać, że są oni nakreśleni bardzo szczegółowo, dzięki czemu zyskali niezależną egzystencję i niepowtarzalny charakter. Lubię, gdy autor przykłada się do przedstawienia i kreowania powołanych przez siebie do życia postaci. Dzięki temu budzą one sympatię, litość, ich działania sprawiają, że pamiętając ich trudny start, życzymy im wszystkiego, co najlepsze.

Wilczur nie musi tańczyć – będzie księgowym i inkasentem w eleganckim biurze pod czarną bramą. Starczą mu odsetki od marzeń, procenty od snów, lichwa na zakrwawiony piach i promocja jeden plus jeden. Oraz goście, wracający do siebie ze szczęśliwą ziemią na butach.

Sięgając po Szczęśliwą ziemię, nie spodziewajcie się wartkiej, zapierającej dech w piersiach akcji. Jest to bowiem powieść o mocno refleksyjnym charakterze, zmuszająca do przemyśleń i zastanowienia się, co byśmy zrobili, będąc na miejscu Szymka, Staszka, Karola i Bartka. Lub jak byśmy postąpili, mając możliwość spełnienia swojego życzenia, wiedząc przy tym, że trzeba za to zapłacić bardzo wysoką cenę.

Tak, z całą pewnością Szczęśliwa ziemia zmusza czytelnika do refleksji na tematy przyszłości i przeszłości. Do rozmyślań nad gorzką prawdą i ponurą rzeczywistością. Nad przyjaźnią i poświęceniem. Nad potrzebą miłości i samotności w tłumie ludzi. Szczęśliwa ziemia nie należy do powieści stricte fantastycznych i wydaje mi się, że dzięki temu zyska czytelników spoza kręgu miłośników literatury fantasy. Bowiem jest to książka, którą naprawdę warto poznać.

Za egzemplarz recenzencki serdecznie dziękuję portalowi eFantastyka.pl oraz Wydawnictwu Sine Qua Non